میلاد لارستان: نوزدهم اردیبهشت ماه سالروز حضور مقام معظم رهبری در نخستین خاستگاه حکومت اسلامی در ایران، یعنی شهرستان لارستان است که اتفاقی بزرگ و جاودانه در تاریخ جنوب استان پهناور فارس محسوب می شود.
به گزارش میلاد لارستان در اردیبهشت ماه سال 87 شور و هیجانی وصف ناشدنی سر تا سر استان فارس و بخصوص شهرستانهای میزبان رهبر معظم انقلاب را فراگرفته بود.
مردم شهرستان لارستان بی صبرانه در انتظار لحظه دیدار بودند. آنها از چند روز قبل با نصب بنر، پلاکارد و چراغ های رنگی در سطح شهر خود را آماده میزبانی از میهمان ویژه شان می کردند.
ایستگاههای صلواتی در گوشه گوشه شهر به چشم می خورد.
رهبری، قرار بود در سفرشان به استان فارس، علاوه بر دیدار مردمی با مردم خونگرم شیراز و استان فارس در مرکز استان و همچنین با مردم مهمان نواز شهرستانهای کازرون، ممسنی و لارستان دیدار داشته باشند.
لار در شمال غربی نورد هورن Nordhorn در مرز المان و ژرمن نهفته است. بر پایه امار 31 دسامبر 2011 جمعیت این شهر 2143 نفر می باشد، ارتفاع این شهر از سطح دریا نیز، 9 متر (30 فوت) می باشد.
لار که همچنین لارستان نامیده می شود شهری در رأس شهرستان لارستان در استان فارس در ایران است
.
افراد: مردم لار شیعه و سنی هستند. در انجا یک اجتماع مهم یهودی وجود داشت. در حقیقت لار یک مرکز مهم فراگیری عبری بود.بیشتر مهاجرت یهودی ها به شیراز در قرن 19 و تعدادی به اسرائیل نام های فامیلشان لاری است.
جزیره لارَک یکی از جزیره‌های ایران در خلیج فارس و جزئی از استان هرمزگان است.
جزیره لارک با ۷/۴۸ کیلو متر مربع مساحت، در فاصله ۱۸ مایل دریایی از مرکز استان شهر بندرعباس و ۶ مایل دریایی از شهر قشم و در جنوب شرقی این شهر، در تنگه هرمز قراردارد.
منطقه حفاظت شده لار بين استان هاي تهران و مازندران و در موقعيت 54/35 عرض شمالي و 33/51 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن در حدود 31000هكتار مي باشد. منطقه لار با وسعتي حدود ۷۳۵۰۰ هكتار در دامنه جنوبي رشته كوههاي البرز قرار دارد كه در سال ۵۴ به پارك ملي تبديل شد و و از سال ۶۱ طبق مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده اداره مي شود و از سال 70 بعضي از مناطق آن براي شكار و تيراندازي ممنوع اعلام گرديد. دریاچه 20 كيلومتري لار يكي از مراکز تفریحی این منطقه است.
اين دره در70 كيلومتري شمال شرقي تهران واقع شده است و از قسمت شمال به كوه هاي نور، از غرب به خاتون بارگاه و گرمابدر، از قسمت جنوب به لواسانات و از قسمت شرق به كوه دماوند و پلور محدود مي شود.راه هاي اصلي ورود به منطقه از مسير جاده تهران ـ آمل (هراز) پس از ورود به پلور از طريق سه راهي لار به پست ورودي محيط باني دليچاي مي رسد و از طريق جاجرود يا گلندوك مي توان وارد جاده سد لتيان شد. پس از گذشتن از گردنه ايرا به پست محيط باني قوش خانه و سپس كمر دشت رسيد. همچنين جاده رودهن به ايرا نيز به ورودي قوش خانه منتهي مي شود.به دليل كوه ها و ارتفاعات فراوان اطراف اين منطقه و وضعيت جوي نامتغير از ناحيه خزر بارندگي و نزولات جوي را در اين منطقه شاهد هستيم كه عمدتا به صورت برف مشاهده مي شود. منطقه حفاظت شده لار داراي دو اكوسيستم كوهستاني و آبي است. اين منطقه داراي انواع گونه هاي گياهي و جانوري است كه در اين ميان ماهي قزل آلاي خالدار كه از نادرترين گونه هاي آبزي جهان است بر اهميت اين پارك افزوده است. اين پارك داراي چشم اندازهاي بسيار زيبايي است. چشمه ها و رودخانه هاي پرآب زيستگاه هاي امن در دوسوي اين دره زيبا طراوت و جذابيت آنرا دوچندان كرده است.
پوشش گياهي اين منطقه به علت چراي بي رويه تغييراتي در آن صورت گرفته ولي به طور كلي پوشش گياهي آن علفزار است كه شامل گنسيان، بوته زارها ، پوشش هاي آلپي, و شقايق وحشي است اين دره داراي گياهان صنعتي و دارويي و غذايي است كه از ميان آنها مي توان به قارچ، كاسني، گلپر، آويشن, شيرين بيان، باريجه، چاي كوهي، بار هنگ و شنگ … اشاره كرد.
تاریخچه
قدمت تاریخی دره لار به قرون اولیه اسلام می‌رسد و در چند سده اخیر به سبب داشتن آب و سبزه خوب مورد توجه خاص بوده است که از ۲۷ سال پیش این منطقه با وسعت ۷۳۵۰۰ هکتار به پارک ملی تبدیل شد، در سال ۱۳۵۷ پاره‌ای تغییرات در حد و حدود منطقه داده شده و از سال ۱۳۶۱ برابر مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست به منطقه حفاظت شده تبدیل ...
گفته می شود حدود 270 سال پیش عده ای از اهالی لار، از فارس که اهل تجارت بوده اند، به یزد می آیند و به تجارت می پردازند. و این خانه بزرگ را به همت معماران آن روزگار یزد، بنا می نهند.
این خانه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است و چون اکثر خانه های ساخته شده در یزد به صورت حیاط مرکزی و متعلق به دوران قاجاریه است ، این خانه الان مسکونی نیست.
این خانه دارای فضاها و عناصری همچون اتاقهای سه دری می باشد . خانه لاری ها بامساحت 1700 متر مربع و زیربنای 1200 متر مربع و درقلب بافت تاریخی محله فهادان در سال 1286 هجری قمری ساخته شده است . این بنا از دیگر خانه های تاریخی ودیدنی یزد است که تاریخ بنای آن متعلق به دوره قاجار است و در محله فهادان شهرستان یزد قراردارد و مالک آن حاج محمد ابراهيم لاری بوده است.
ساختمان خانه لاری ها با توجه به سبک کلی منازل اعیانی دوره خود ( قرن سیزدهم) ساخته شده است؛ یعنی خانه ای است با دوقسمت اندرونی و بیرونی – حیاط در مرکز و قسمتهای اعیان نشین به صورت چهارفصل در پیرامون حیاط از قسمت شمالی به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبی به عنوان تابستانه استفاده می شد که شامل تالار و بادگیراست. از ضلع شرقی که شامل: اتاق آیینه ، مطبخ، سرداب وسایر فضاهاست به عنوان پاییزه و از ضلع غربی به عنوان بهار خواب استفاده می شد.
این مجموعه همجوار بناهای تاریخی چون مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر، بقعه سید گلسرخ و برج و با روی یزد است که جمعاً شش هزار متر مربع وسعت دارد خانه لاریها به شماره ثبتی ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است.
خانه لاریها از مجموعه بناهای تاریخی متعلق به دوران قاجاریه شامل شش باب خانه با فضاهای کاملاً معماری ویژه خانه‌های کویری می‌باشد. این خانه در سال 1286 قمری ساخته شده مالک آن حاج محمد ابراهیم لاری بوده است. سابقا بعنوان خانقاه نعمت اللهی از آن استفاده می‌شد. مساحت آن حدود 1700متر و زیر بنائی معادل 1200متر مربع را داراست. درها، پنجره‌ها، ارسی‌ها و اتاقهای آئینه کاری و نقاشی شده آن یکی از نمونه‌های زیبا و عالی خانه‌های اعیانی قرن سیزدهم است.این مجموعه همجوار بناهای تاریخی چون مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر، بقعه سید گلسرخ و برج و با روی یزد است که جمعاً شش هزار متر مربع وسعت دارد خانه لاریها به شماره ثبتی ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است
نزهه القلوب حمدالله مستوفي قزويني در سال 740 هجري تاليف شده است. در اين دوره به واسطه توجه پادشاهان مغول سلطان محمد خدابنده (703-715) ابوسعيد (715-736) به ثبت و ضبط فتوحان خويش و همچنين بواسطه تشويق خواجه رشيد الدين فضل الله و سرمشقي كه در حين تاريخ نويسي به معاصران و پيروان خود داد، چند تن از مورخان مهم پديد امدند.كه بزرگترين انها عبارتند از:حمدالله مستوفي صاحب تاريخ گزيده و نزهت القلوب در جغرافيا و ظفرنامه (دنباله شاهنامه فردوسي). اين كتاب زندگي مردم لارستان را در دوره مغول نشان مي دهد.
... و بعد از مدتي فتح علي خان و علي نقي خان فرصت يافته، محمد علي خان را بكشتند و به خودسري به حكومت لارستان پرداختند و چون نصرالله خان از طهران عود به طهران نمود، با فتح علي خان و علي نقي خان موافقتي كرده، كارها را به انها واگذاشت و خود مشغول به عيش و عشرت گرديد و مبالغها از وجوه ديواني تلف نمودند و لارستان و سبعه باز ضميمه بلوك فارس گرديد.
و نصير خان ثاني لاري [پسر عبدالله خان] به حكومت لارستان و سبعه و لقب بيگلربيگي سرافراز گشته، سالها برقرار بود و در سال 1255 وفات يافت . پس برادر ماجدش علي خان لاري به جاي برادر مقرر گرديد و در سال 1256 به دارالخلافه طهران رفته، خطه لارستان و محال سبعه را از بلوكات فارس مفروز داشت
و بعد از استيلاي افغان و شوريدگي ممالك ايران، دو نفر برادر يكي نصير خان و ديگري حاجي خان كه در اوايل حال، انها را "مير شكار نصيري" و "مير شكار حاجي" مي گفتنداز قريه كل كه در اصل "كال" است، از ناحيه بيخه فال لارستان برخاسته، پاي جلادت در ميدا مردانگي گذاشتند.
و اكنون از اثار ملوك گرگيني در شهر لار، مسجد جامع و چاربازار مشهور به "قيصريه" است كه ديوار و طاقهاي داخلي و خارجي انها را از گچ خالص و سنگ تراشيده، منبت و مقرنس ساخته اند و چندين مرتبه ان را تعمير نموده اند.
و در سال 1015 حاجي قنبرعلي بيگ ذوالقدر جهرمي وزير خطه لار، قيصريه را تعميري لايق نمود، چنانكه در پيشاني طاق بزرگ چهار سوق قيصريه اين قطعه را نگاشته و تاكنون باقي است:
شكر خا كه باز به تاييد كردگار در عهد پادشاه جهانسايه خداي
عباس شاه ان كه به خاك درش مدام كسب سعادت ابدي مي كند هماي
ويرانسراي لار به سعي وزير دهر دستور بحر خاطر و داراي مهر راي
قنبر علي بيگ انكه ز ائينه دلش در غيرت ابد شده جام جهان نماي
از قيصريه اي كه هواي فضاي او گويا نسيم باغ بهشت است غم زداي
تاريخش از خرد طلبيدم جواب گفت: "دارالامان لار شد احيا از اين بناي"
و چنانكه گفته شد ايالت خطه لارستان از زمان شاه كيخسرو تا سال 1011 در دودمان گرگين ميلاد باقي بماند و اخرين اولاد او ميرزا عطاالملك مشهور به شاه ابراهيم خان پسر نورالدهرخان لاري است كه نواب الله وردي خان والي فارس او را به قهر و غلبه گرفته، در وقتي كه شاه ايران شاه عباس ماضي صفوي در نزديكي شهر بلخ توقف داشت، الله وردي خان و شاه ابراهيم خان لاري وارد اردو شدند و بعد از چند روزي شاه ابراهيم خان وفات يافت و حكومت لارستانرا به قاضي ابوالقاسم لاري داد.
و اين بيت را به شاه ابراهيم لاري نسبت داده اند:
ما پي تحصيل يار و ار در دل بوده است حاصل تحصيل ما، تحصيل، حاصل بوده است
و از جمله چيزهايي كه از شاه ابراهيم خان، به نواب الله وردي خان رسيد، تاج شاه كيخسرو بود كه به رسم بخشش به گرگين داده، براي مفاخرت ان تاج در اين دودمان باقي بود، در تواريخ نوشته اند، وقتي كه گرگين به ايالت لارستان برقرار گرديد از منجم لاري ساعت سعدي را بخواست، ان منجم بعد از ملاحظه گفت چون 7 سال بگذرد ساعتي ايد كه اگر در ان ساعت وارد شهر لار شوي، چند هزار سال ايالت لار در دودمان تو بماند و گرگين مدت 7 سال در خارج شهر لار توقف نمود و در ان ساعت وارد شهر لار گرديد
و قصبه لارستان را "لار" گويند. در كتاب برهان قاطع نوشته: در قديم "لاد" نام "شهر لار" بود كه در اين زمان "دال" به "را" تبديل گرديد و ان را "لار" گويند.
و اين بيت را نسبت به فردوسي دهند:
صفاهان به گودرز كشواد داد به گرگين ميلاد هم "لاد" داد
يعني كيخسرو وقتي كه ممالك ايران را قسمت بر بزرگان نمود، لارستان را به گرگين بخشيد و اين شهر نزديك به پنجاه و هفت فرسخ كارواني از شيراز دور افتاده است،
عرضش 27 درجه و 25 دقيقه از خط استوا، در كتاب جام جم 27 درجه و 36 دقيقه از نقشه و طول ان يعني دوري از گرينويچ، 54 درجه و 14 دقيقه از جام جم و 54 درجه و 10 دقيقه از نقشه.
و شهر لار در قديم نزديك به 7 ، 8 هزار خانه داشته و اكنون به 2هزار باب خانه نرسد و ان را چندين محله است مانند محله پيرغيب و محله جديد و محله كوريچان و محله كهو ...
در تمام نواحي لارستان، نخلستان هاي ديمي فراوان است و در بيشتر سالها در تابستان دو بار بيشتر يا كمتر باران ببايد دانست كه در ممالك ايران ميانه بلوكات ري كه شهر طهران قصبه انهاست و مازندران، چندين دشت و كوه و پشته و دره، بر فراز كوه البرز افتاده كه ان را "لار" ري گويند چنانكه اين" لار" را " لار فارس ".
و اب و هواي اين دو "لار" ضد يكديگرند و به افسانه گويي در مردم شهرتي دارد كه بوميهاي لاري از سرما و برف و اب فراوان به ستوه امده. شكايت به شاهنشاه برده، تمناي بلوكي را نمودند كه نامي از سرما و برف و اب جاري نشنوند
و شاهنشاه بيش از انچه خواستند از گرمسيرات فارس به انها بداد، سپس "لار" ري را گذاشته به فارس امده، انجاها را اباد كرده، لارستان گفتند.
پوشش خانه هاي بزرگان لار و درب خانه و پنجره از چوب شاه گز است و چون درخت ان را ببرند و ستاره پروين فوق الارض باشد، خواه زمستان و خواه تابستان، چون چوب ان را پوشش خانه كنند، در همان سال اول جانوري كه ان را رشميز و موريانه و در عربي ارضه گويند، چوب را خورده تمام كند و اگر تحت الارض باشد،ان چوب سالها سالم بماند
و گويند چون شاخه گز را از جانب كلقتي كه متعارف است در زمين كنند، درخت شاه گز بلند قامت شود و اگر از جانب باريكي شاخه در زمين كنند يعني منكوسا، درختي پهن بر شاخه مانند درخت زرد الو گشته، شهري دهد گرانبها كه ان را گزباز گويند.
و زراعت نواحي لارستان جز ركن اباد و ناحيه بنارويه، ديمي است كه در سالهاي نز، يك من گندم و جو، صد من گندم و جو دهد و تنباكوي خوب فارس از لارستان است كه به مدد گاو از اب چاه شور زراعت شود.
و گذران عموم اهالي لارستان، از اب بركه و تالابها كه از اب باران جمع كنند، در تمام سال مصرف مي كنند و در هر دهي چندين اب انبار بزرگ و كوچك باشد و گودي انها تا دوازده قامت يا بيشتر كنند و بر هر يك گنبدي ساخته اند.
هر چه بلند تر باشد اب را خنك تر نمايد و در تابستان ابهاي بركه ها چنان سرد است كه گويا با يخ اميخته اند. كوزه ها را به ريسمان بسته كه تا به پايان اب انبار رسد، در اب انبارها انداخته، در وقت ضرورت اورده، ابي در كمال سردي و گوارايي بنوشند.
از گرمسيرات فارس وسيع ترين بلوكات است. ميانه مشرق و جنوب شيراز افتاده. درازي ان از قلعه فارياب ناحيه كورستانتا قريه عموئي سفلي، 57 فرسخ پهناي اناز "حاجي اباد" ناحيه مزايجان تا "بندر چارك" 45 فرسخ محدود است از جانب مشرق به نواحي عباسي و نواحي سبعه و از طرف شمال باز به نواحي سبعه و بلوك داراب و جويم و خنج و گله دار و از طرف مغرب باز به نواحي خنج و علامرودشت و نواحي گله دار و بلوك مالكي و از جنوب به درياي فارس.
و هواي لارستان بعد از نواحي عباسي گرمتر از همه بلوكات فارس است. هواي جلگاه و كوهستانش تفاوت چنداني ندارد و گاهي در بعضي از كوههاي شمالي اگر برف ايدچند ساعتي بيش نماند و گاهي در زمستان شهر لار، دو سه شبي ابهاي كم يخ بندد و كوهستان لار بعد از كوه گيلويه بيش از بلوكات ديگر است و چشمه اب شيرين كه جاري باشد كم يافت شود و در بعضي از نواحي چشمه هاي شور گوگردي باشد كه در كار زراعت نرود تا چه جاي خوردن.
در لارستان، اگر مسافر سفره نان و كوزه اي اب نداشته باشد خواهد مرد و عجب از بز و پازن و قوچ و ميش كوهي ان و كبك و تيهو كه در اين كوهستان زمستان و تابستان توقف دارند و درخت كوهستانش كنار و كلخنك كه نوعي از درخت بن است و صحرا درخت گز ازاد كه شاه گز گويند، چون تربيت كنند، با انكه جز اب باران را نبينند مانند درخت سفيددار بلند و چون چنار چوبش سخت و جوهر دار.
زمین باقی می ماند اما انسان فانی است،انسان به جهان چشم می گشاید،اما دوباره در قعر خاک مدفون می گردد.زندگی بس کوتاه است،اما جهان در مکان جاوید خود پایدار باقی می ماند.
partnering with Indigenous peoples to Defend their Lands، Languages، and Cultures
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
